Tutorial
De 4 gebruikte methodes voor het verkrijgen van etherische oliën
Heb je je ooit afgevraagd hoe etherische oliën worden gemaakt?
Het is een vraag die ik veel hoor en ik wil je daar graag meer over vertellen. Misschien goed om gelijk te vertellen dat etherische oliën niet worden gemaakt, maar worden onttrokken uit plantaardig materiaal.
Etherische oliën worden op verschillende manieren aan planten onttrokken.
Een van de oudste en tegenwoordig nog meest gebruikte methode is stoom destillatie. Daarnaast worden met koude expressie etherische oliën uit de schil van citrusvruchten verkregen en gebruikt men solvent extractie of CO2 extractie om etherische olie uit de meest kwetsbare bloemenblaadjes te halen, zoals van de Roos of de jasmijn.
STOOMDESTILLATIE
Stoomdestillatie is de meest populaire methode voor het onttrekken van etherische oliën uit planten materiaal. Met behulp van stoom worden de etherische oliën uit het planten materiaal onttrokken. En dat gebeurt als volgt:
- In een groot vat wordt water verhit, zodat er stoom ontstaat.
- De stoom wordt van onderen door het planten materiaal heen gevoerd en onttrekt zo alle vluchtige stoffen. Deze vluchtige stoffen gaan in de hete waterdamp mee omhoog.
- Gezamenlijk worden ze via een buis door de condensator heen gevoerd. Een condensator is een afkoelingsvat en hierdoor wordt de damp weer vloeibaar tot water.
- Het water met daarin de etherische olie wordt vervolgens naar het separatievat gevoerd.
- Water en etherische olie mengen niet. Het water, wat nog veel geurmoleculen bevat, wordt aan de onderkant afgetapt en als hydrolaat gebruikt.
- De etherische olie blijft bovenop drijven en kan via een kraantje worden afgetapt.
KOUDE EXPRESSIE
Koude Expressie wordt veel ingezet bij citrus vruchten om zo alle aromatische bestanddelen zo goed mogelijk te bewaren. De koude expressie methode bestaat eeuwen lang. Vroeger werd het uitgevoerd met de hand en spons methode. Tegenwoordig gaat het proces machinaal.
- De citrus vruchten gaan in een machine die kleine gaatjes in de schillen boort, zodat de zakjes, waarin de etherische oliën zich bevinden, openscheuren.
- Via een buis gaat het materiaal naar een opvang vat. Daar wordt eerst water toegevoegd om de etherische oliën makkelijker uit de schil los te laten weken. En vervolgens wordt alles geperst.
- De etherische olie en het sap bevatten in dit stadium nog veel vaste stoffen van de vruchten. Daarom worden ze doorgevoerd naar een volgend vat waar het materiaal wordt gefilterd en soms ook gecentrifugeerd.
- Het gefilterde sapwater met daarin de etherische olie wordt vervolgens naar het separatievat gevoerd.
- Omdat water en etherische olie niet mengen en de etherische olie bovenop blijft drijven, kan deze via een kraantje worden afgetapt.
SOLVENT EXTRACTIE
Bij Solvent extractie gebruikt men oplosmiddelen van voedingskwaliteit, zoals hexaan en ethanol, om etherische oliën uit plantaardig materiaal te onttrekken. Deze methode wordt vooral gebruikt bij delicaat plantenmateriaal wat niet bestand is tegen de werking van stoomdestillatie. Daarnaast wordt het ook wel gebruikt bij planten die harsachtig zijn of in lage hoeveelheden etherische oliën afgeven. Solvent extractie produceert een fijnere geur dan welk type distillatiemethode ook.
- Het planten materiaal wordt samen met hexaan of ethanol in een afgesloten vat gestopt. Zodra het plantenmateriaal in deze solvent is geweekt, levert dit een wasachtig aromatisch materiaal op. Dit wordt ook wel een Concrete (beton) genoemd.
- De concrete wordt daarna naar een vacuum destillatie vat gestuurd. Onder invloed van hitte en met behulp van alkohol komen de etherische olie deeltjes nu vrij.
- De alkohol blijft achter en de etherische olie wordt naar een condensator vat geleid, waar het wordt afgekoeld.
- Het eindproduct van de solvent extractie wordt een Absolute genoemd.
CO2 EXTRACTIE
Etherische oliën die zijn verkregen CO2-extractie zijn vergelijkbaar met de oliën die worden geproduceerd door middel van stoomdestillatie. Er is echter één groot verschil. CO2 extractie kan zonder hitte worden gedaan. En dit levert een veel hogere kwaliteit etherische olie op, met bestanddelen die nog dichter tegen de natuurlijke plant aan liggen. Wel belangrijk om te weten is, dat als er pesticiden zijn gebruikt bij het kweken van de planten, deze bij een CO2 extractie nog meer overblijven dan bij andere extractie methodes. Wanneer je voor biologische oliën kiest, heb je dat probleem natuurlijk niet.
- CO2 (Koolstofdioxide, is de stof die je uitademt) wordt in een tank gebracht waar het onder druk wordt gezet. Dit doet men omdat onder druk CO2 vloeibaar wordt terwijl het in een gasvormige toestand blijft. Dit noemt de “superkritische”staat.
- In deze superkritische staat wordt het CO2 gepompt naar het vat met plantaardig materiaal gevoerd. Vanwege de vloeistofeigenschappen van het gas, functioneert het CO2 als een oplosmiddel op het natuurlijke plantmateriaal en trekt het de oliën en andere stoffen zoals pigment en hars uit de plant. De essentiële olie lost dus op in de vloeibare CO2.
- De CO2 met daarin de etherische olie wordt nu via een drukverminderende klep teruggebracht naar de natuurlijke druk en verdampt weer terug in zijn gasvormige toestand.
- de CO2 wordt weer teruggeleid naar de CO2 tank.
- En de etherische olie wordt naar een opvangvat geleid, waar het kan worden afgetapt.
Dit waren de 4 meest gebruikte moderne extractie methodes van etherische oliën.
Wil je meer weten over wat etherische oliën doen en waarvoor ze gebruikt worden? Klik dan hier
Groetjes, Vera
